De Brandweerzone Vlaamse Ardennen merkt met toenemende bezorgdheid dat haar
hulpverleners steeds vaker geconfronteerd worden met vormen van agressie, zowel verbaal als
fysiek. De Brandweerzone roept daarom iedereen met aandrang op om hulpverleners altijd de
ruimte te geven om hun werk op een veilige, respectvolle manier te kunnen uitvoeren.
Onze medewerkers worden in toenemende mate geconfronteerd met agressie tijdens het
uitoefenen van hun taken. Vooral de collega’s van de Dringende Geneeskundige Hulpverlening
(ambulancedienst) zijn regelmatig het doelwit van agressie. “In juli alleen al ontvingen we twee
meldingen van incidenten, kort na elkaar,” stelt woordvoerder Jonathan Jouret. “We weten echter
dat dit slechts het topje van de ijsberg is. Veel voorvallen worden niet gemeld, onder meer door
vrees voor repercussies.” In totaal werden in 2024 reeds 14 formele gevallen van agressie
geregistreerd – een verontrustend hoog cijfer dat de ernst van de situatie onderstreept.
De oorzaken zijn uiteenlopend. Vaak speelt overmatig alcohol-en druggebruik een rol, maar
minstens even vaak is er sprake van onbegrip of frustratie over de noodzakelijke maatregelen die
hulpdiensten nemen. “Soms moeten onze ploegen een straat afsluiten bij een brand of een
zwaar verkeersongeval. Het gebeurt dan dat onze mensen dan belaagd omdat een wegomleiding
wat vertraging veroorzaakt. Dat is niet alleen absurd, het is ook ronduit onaanvaardbaar,” aldus
Jouret.
Daarnaast signaleren medewerkers dat ze ook vaak te maken krijgen met passief-agressief
gedrag. Perimeters die bewust worden genegeerd, verbaal gejammer, hinderlijk gedrag of
ongeduldige opmerkingen komen vaak voor. Hoewel minder zichtbaar, zorgen ook deze vormen
van gedrag voor extra druk en onveiligheid op het terrein. Ze belemmeren het vlot functioneren
van de hulpverlening en brengen indirect de slachtoffers van noodsituaties in gevaar.
“Het enige wat wij vragen is de ruimte om ons werk te kunnen doen – mensen helpen – zonder
het ervaren van angst of bedreiging,” doet zonecommandant De Vijlder in een collectieve
oproep. Het is bovendien bedroevend te moeten vaststellen dat collega’s in het slechtste geval
afhaken na een geval van agressie. “Agressie tegen hulpverleners is onaanvaardbaar. Punt.”
De burgemeester van Oudenaarde, John Adam treedt de zonecommandant bij: “De laatste
incidenten deden zich voor bij de ziekenwagendienst Oudenaarde. Als betrokken stadsbestuur
laten we het daar ook niet bij. Wij zullen ons dan ook burgerlijke partij stellen in deze. Een sterk
signaal dat we dergelijk gedrag niet dulden!”
Wanneer de situatie uit de hand dreigt te lopen, wordt niet getwijfeld om de politie bijstand te
vragen. We vragen onze medewerkers ook om klacht neer te leggen bij de politie. Toch is dat voor
veel medewerkers geen evidente stap. De melding van een agressie-incident leidt tot een
proces-verbaal waarin ook de naam van de hulpverlener vermeld wordt. Deze informatie kan
door de tegenpartij worden opgevraagd, wat bij sommigen de vrees aanwakkert voor
persoonlijke gevolgen. “Die drempel tot melden is reëel en zorgwekkend. Medewerkers voelen
zich daardoor onvoldoende beschermd,” merkt Jouret op.
De overheid werkt aan een beter juridisch en operationeel kader om hulpverleners beter te
beschermen tegen agressie. Hoewel die inspanningen op gang zijn gebracht, ervaren we op het
terrein dat de huidige regeling nog niet volstaat. De Brandweerzone Vlaamse Ardennen vraagt
daarom met aandrang extra aandacht en daadkracht van beleidsmakers om deze problematiek
structureel aan te pakken.
